TRAFİKDEN EN ÖNEMLİ FAKTÖR DİKKAT DAĞINIKLIĞI
Araç kullanımı sırasında; sürüş dışında yaptığımız, baktığımız, düşündüğümüz her şey dikkat dağıtıcı davranışlar kapsamına girer.
Sürüş sırasında yapılan dikkat dağıtıcı davranışlar kaza riskini artıran önemli bir faktördür. Yapılan araştırmalar sürüş sırasında cep telefonu ile konuşmanın kaza riskini 4 kat, mesaj yazmanın/okumanın ise 6 kat artırdığını ortaya koymuştur.
Seyir esnasında cep telefonu ile konuşmak dışında sıkça yapılan dikkat dağıtıcı bazı davranışlar aşağıdaki gibidir:
- Sürüş esnasında yemek/içmek
- Müzik araçlarını ayarlamak
- Sigara içmek (sigara yakmak/külünü dökmek)
- Okumak, not almak
- Kişisel bakım ile uğraşmak (makyaj, tıraş vb.)
- Bebek, çocuk ve diğer yolcuların yarattığı dikkat dağınıklığı
- Konuşmak, sohbet etmek
- Eğilmek, bir şeye ulaşmaya çalışmak (Örn: CD değiştirmek)
Dikkat dağıtıcı herhangi bir davranış birden fazla etkiyi içinde barındırıyor olabilir. Örneğin, cep telefonu kullanımı sırasında bir elimiz ile cep telefonunu tutar, kulağımızı gelen sese yöneltir ve beynimizi tamamen konuştuğumuz konuya odaklarız. Dolayısı ile başta zihinsel olmak üzere fiziksel ve işitsel dikkat dağınıklığının etkisi altında oluruz. Bu açıdan bakıldığında bluetooth ve benzeri “eller serbest” sistemlerinin de zihinsel ve işitsel dikkat dağınıklığına neden olması nedeni ile sürüş esnasında kullanılması tavsiye edilmemektedir.
Yapılan araştırmalar; araç kullanır iken bluetooth ve benzeri “eller serbest” sistemleriyle gerçekleştirilen cep telefonu konuşmalarının, sürücünün tepki süresini belirgin bir şekilde yavaşlattığını ortaya koymuştur. Öyle ki, kaza yapma olasılığı alkollü kişilerden daha fazla olabilmektedir.
Sıkça yaptığımız diğer bir dikkat dağıtıcı davranış ise sürüş sırasından bir şeyler yemek ve içmektir.
Bu sırada sadece bir şeyler çiğneyip, yutmayız. Paket açıp kapatır, üzerimize ve aracımıza dökülen kırıntıları temizlemeye kalkarız. Bir başka deyiş ile hem zihinsel, hem de fiziksel olmak üzere birden fazla dikkat dağınıklığının içinde oluruz.
Dikkat dağıtıcı davranışların sonuçları:
- Ayna kontrol sıklığının azalması
- Hız kontrolünde istikrarsızlık ve gereksiz frenler
- Önündeki araç ile olan mesafenin kontrol edilememesi
- Şerit disiplininde bozulmalar
- Tehlikeleri algılama yeteneğinin azalması
- Tepki verme süresinin uzaması
Cep telefonu kullanımı sürüş esnasında yapılan en riskli dikkat dağıtıcı davranış türüdür ve kanun karşısında ‘Tedbirsiz ve saygısız araç kullanma’ kapsamında değerlendirilerek, yasaklanmıştır. (Karayolları Trafik Yönetmeliği madde:73)
Sürücülerin seyir esnasında dikkat dağıtıcı davranışlar içinde bulunmaları kazalara davetiye çıkarmak demektir. Bunun önüne geçmek için yapılması gerekenler:
- Motoru çalıştırmadan önce cep telefonunuzu kapatın veya sessize alın.
- Sürüşe başlamadan önce araç kullanmaya hazır durumda olduğunuzdan emin olun.
- Duygusal olarak sizi etkileyen bir olaydan hemen sonra araç kullanmayın.
- Sakinleşinceye kadar bekleyin.
- Sürüş sırasında bir şeyler yemek/içmek, sigara içmek, CD değiştirmek vb dikkat dağıtıcı davranışlardan kaçının.
- Araçtaki yolcular ile konuşurken, konuştuğunuz kişi ile göz teması kurmaya kalkışmayın.
- Seyahat planı yapın ve mola zamanlarını belirleyerek amirlerinize bildirin.
- Yanıtlamanız gereken acil çağrıları bu esnada yanıtlayın.
- Bir sonraki molayı ne zaman vereceğinizi bildirin.
- Unutmayın; hiçbir şey hayatınızdan daha önemli değildir.
SÜRÜŞ ESNASINDA ELLERİNİZİ DİREKSİYONDAN, GÖZLERİNİZİ YOLDAN AYIRMAYIN ve TAMAMEN YOLA ODAKLANIN.
